Tekst nr. 12
Republikken Polen er det niande st?rste landet i Europa med eit flatem?l p? 312 700 km2. Hovudstaden er Warszawa. Dei naturlege grensene er Austersj?en i nord og Karpatane og Sudetane i s?r. Naboen i vest er Tyskland. Mot ?st grenser Polen til Russland, Litauen, Kviterussland og Ukraina, og i s?r mot Slovakia og Tsjekkia.
Polen har eit ganske bra klima, og jordsmonnet er godt eigna for jordbruk. Heile 47% av landarealet vert nytta til jordbruk. Dei viktigaste naturressursane er svartkol og brunkol, svovel, koppar og salt. Gruveindustrien har vorte bygd ut gjennom tidene, men n?rsynte politiske m?l har ofte ?ydelagt ?konomien og sett ?kosystema ut av balanse. Difor har Polen vore n?ydd til ? setja i gong ein grunnleggjande omstrukturering av industrien.
Med 38 millionar innbyggjarar har Polen det ?ttande st?rste folketalet i Europa. Nesten 97% er etniske polakkar. F?r andre verdskrigen var nesten ein tredel av innbyggjarane minoritetsgrupper, men den andre verdskrigen tok livet av 6 millionar polske statsborgarar (derimellom 3,5 millionar j?dar og to tredeler av sig?ynarane (Roma-folket) gjennom Holocaust).
I dag er minoritetsgruppene berre ein liten del av folket. Dei st?rste gruppene er ukrainarar, kviterussarar og tyskarar (dei siste er representert i nasjonalforsamlinga). Av andre minoritetar kan nemnast sig?ynarar, litauarar, slovakar, tsjekkarar og j?dar.
P? grunn av folkevandring med ?rsak i b?de politiske og ?konomiske forhold heilt fr? andre halvdel av det 19. hundre?ret, finst det i dag 15 millionar polakkar utanfor Polen. Dei st?rste gruppene bur i USA og Canada. Utflytta polakkar plar halda kontakt med heimlandet.
Fra: www.kirken.no