Det kjem fram av Ark&App, ein ny, omfattande studie som har sett p? kva slags l?remiddel som blir brukte i norske skular, korleis dei vert brukte og kva dei vert nytta til.
– Vi ?nskte ? finne ut korleis skuleeigarar, leiarar og l?rarar vel l?remiddel – og kva dette har ? seie for l?ring, elevane sitt engasjement og undervisninga. Vi h?par denne kunnskapen kan hjelpe oss ? forst? korleis elevar l?rer i ein meir kompleks skulekvardag, der b?de konvensjonelle former for undervisning og nye, digitale l?ysingar blir tatt i bruk, seier ?ystein Gilje, prosjektleiar i Ark&App og f?rsteamanuensis ved Institutt for l?rarutdanning og skuleforsking p? Universitetet i Oslo.
Rettleiarrollen viktigare
I 12 casestudiar og tre nasjonale sp?rjeunders?kingar over tre ?r har prosjektet unders?kt ulike former for undervisning og l?remiddel i faga samfunnsfag, engelsk, naturfag og matematikk. B?de i grunnskulen, ungdomsskulen og vidareg?ande. Eitt av resultata viser at elevane ofte brukar mange kjelder, b?de papirbaserte og digitale, for ? l?yse oppg?ver i grupper eller individuelt. Det er ei st?rre utfordring ? lese fleire tekstar, der eleven m? stille saman informasjon fr? ulike kjelder, for eksempel fr? Internett, enn ? hente alt fr? l?reboka.
– Det ? bruke tekstar om det same temaet henta fr? ulike kjelder og som kjem med informasjon som kan vere motstridande, kan vere sv?rt krevjande for mange elevar. S?rleg syner studiane v?re at arbeid med digitale kjelder krev at l?raren rettleier b?de i sj?lve temaet, oppg?vesjanger og ikkje minst korleis elevane skal bruke dei digitale verkt?ya. Det at elevane m? handtere alt dette, er sv?rt utfordrande for elevane. Det skaper ogs? ei ny rolle for l?raren, seier Gilje.
Med fleire kjelder som har ulik informasjon, m? l?raren f?rebu seg mykje meir og strukturere undervisninga p? ein annan m?te.
Med nye, digitale l?remiddel blir ikkje l?raren si rolle i klasserommet mindre viktig. Analysane fr? klasserommet viser at l?raren si rolle som rettleiar st?r fram som meir kompleks, og i mange tilfelle kritisk viktig for elevane si l?ring, legg Gilje til.
Spel skaper motivasjon
Men digitale nysatsingar i klasserommet har ogs? sine fordelar. For det er nettopp varierte arbeidsoppg?ver som gir gode resultat og motivasjon hj? elevane.
– Ja, det er utfordrande for l?rarane, og det krev mykje ressursar ? setje seg inn i nye l?remiddel, men meistrar dei ? kombinere l?reb?ker og nye, kreative l?remiddel og ressursar for l?ring, er utsiktene mykje st?rre for motivasjon og l?ring hj? eleven, seier Gilje.
I matematikktimane blei det til d?mes brukt mykje tid p? spel, noko som skapte stort engasjement blant elevane og meir 澳门葡京手机版app下载 mellom elevane som jobba i grupper.
– Det er s?rleg konkurranseelementet i dataspel som skaper engasjementet. P? b?de barne- og ungdomstrinnet arbeidde elevane med to ulike spel, og dei med sterkast konkurranseelement gav mest engasjement.
Engasjementet bidreg gjerne til at elevane opplever innhaldet og representasjonane i spelet som meir meiningsfullt og motiverande, noko som er ein f?resetnad for ? l?re. Gilje s?r likevel tvil om eit slikt engasjement i alle tilfelle f?rer til at elevane l?rer meir og betre.
– I dei tre casestudiane vi gjennomf?rte i matematikk, og s?rleg p? 5. og 8. trinn, der elevane brukte dataspel, har vi grunnlag for ? problematisere samanhengen mellom engasjement og l?ring.
Analysane til forskarane viser at sambandet mellom dataspela og oppg?vene p? skulen er for svak for elevane.
– Dei dataspela som premierer ei pr?ve-og-feile-tiln?rming, gir engasjement, men f?rer i liten grad til at elevane l?rer det dei skal. Engasjementet til elevane blir gjort om til l?ringsutbyte berre dersom spela gir elevane h?ve til ? arbeide med omgrep i faga.
PowerPoint er viktig
Dei siste 15 ?ra har nesten alle norske klasserom f?tt ein prosjektor og l?rarane sin eigen PC. Forskingsfunna i Ark&App viser at l?rarane sin bruk av PowerPoint i mange tilfelle erstattar den undervisninga som l?reb?ker og tavle har gitt i over 100 ?r.
– PowerPoint-presentasjonar er blitt veldig vanlege og vert sv?rt ofte nytta av l?rarar, b?de i grunnskule, ungdomsskule og s?rleg i vidareg?ande skule. Dette eigenproduserte l?remidlet blir brukt for ? strukturere timane, forenkle fagstoffet og skape engasjement. Det var s?rleg det at l?raren la vekt p? bruk av bilete og andre visuelle verkemiddel, som gjorde at elevane vart engasjerte og tok del i undervisninga, fortel Gilje.
Sluttrapporten i prosjektet, som kjem ut i desse dagar, viser likevel at det er store skilnader mellom digitale og papirbaserte l?remiddel i grunnskulen og p? vidareg?ande skule.
– L?rarane i grunnskulen vel prim?rt l?reb?ker og ser digitale l?remiddel som eit supplement. Svara fr? l?rarane p? vidareg?ande kan tolkast slik at dei arbeider i ein blandingskultur der valet er meir reelt, og at papirbaserte og digitale l?remiddel i fleire fag blir meir likestilte.
I samanlikninga mellom grunnskule og vidareg?ande skule er det matematikk som har minst skilnad i bruk av l?remiddel.
– Sj?lv om l?rarane videreg?ende oppgir at dei bruker digitale l?remiddel, st?r matematikk fram som eit papirbasert l?remiddelfag med mindre innslag av digitale l?remiddel og ressursar for l?ring samanlikna med dei andre faga vi har studert, poengterer forskaren.
Gilje meiner at l?rarar og elevar kjem til ? arbeide, l?re og utforske kunnskap i ulike fag med hjelp av b?de papirbaserte og digitale l?remiddel i dei neste 10–20 ?ra:
– Sj?lv om det er vorte lagt stor vekt p? digitale l?remiddel og ressursar for l?ring i klasserommet, er det noks? tydeleg at l?reboka og andre papirbaserte l?remiddel kjem til ? spele ei sentral rolle i undervisninga i lang tid framover. Dette er s?rleg fordi l?reb?ker og l?reverk har ein struktur som kan skape god progresjon, og fordi dei er utarbeidde for ? dekkje kompetansem?la i l?replanen, avsluttar Gilje.